Czym jest przepuklina?
Przepuklina jest schorzeniem, które występuje gdy jakiś narząd wewnętrzny lub jego część przemieści się poza swoje naturalne miejsce. Dzieje się to dlatego, że tkanki, których zadaniem jest oddzielanie od siebie narządów leżących w różnych częściach ciała ulegają osłabieniu lub przerwaniu i narządy przesuwają się wykorzystując tak ten nowopowstały kanał.
Wyróżniamy wiele typów przepuklin:
— przepuklina pachwinowa - jelita lub inne narządy jamy brzusznej takie jak jajnik czy pęcherz moczowy uwypuklają się pod skórą w okolicy kanału pachwinowego, przybierając postać miękkiego guza. U dzieci często spotyka się przepukliny pachwinowe o charakterze wrodzonym, u dorosłych natomiast są one nabyte. Jest to najpopularniejsza ze wszystkich przepuklin - stanowi około 60 procent wszystkich przypadków i częściej dotyka mężczyzn niż kobiet.
— przepuklina udowa, która polega na przesunięciu narządów jamy brzusznej lub ich fragmentów przez kanał udowy w okolice górnej lub przyśrodkowej części uda. Objawem przepukliny udowej na początkowym etapie jej rozwoju są dolegliwości bólowe w okolicy pachwiny i przyśrodkowej części uda. Ból nasila się po aktywności fizycznej, przy podnoszeniu ciężarów, przy uciążliwym kaszlu lub podczas wypróżniania. Wtedy też przepuklina przyjmuje postać twardego guza.
— przepuklina pępkowa, najczęściej występująca u noworodków jako skutek niezrośnięcia pierścienia pępkowego. Przepuklina pępkowa wiąże się z przesunięciem elementów jamy brzusznej pod skórą i u dzieci zazwyczaj mija samoistnie do 12 miesiąca życia po wzmocnieniu mięśni brzucha.
— przepuklina kresy białej, która występuje wzdłuż linii środkowej ciała, łączącej mostek ze spojeniem łonowym. Kresę białą tworzą krzyżujące się włókna ścięgien mięśnia poprzecznego i skośnego brzucha. Przepuklina w tym obrębie przybiera postać niewielkiej zmiany - twardego guzka.
— przepuklina w bliźnie pooperacyjnej - przepuklina ta może występować w każdym miejscu jamy brzusznej, szczególnie w obrębie blizny po zabiegu operacyjnym, podczas którego doszło do przecięcia powięzi. Przepuklina pooperacyjna najczęściej jest powikłaniem po zabiegach chirurgicznych w obrębie jamy brzusznej.
Większość przepuklin przejawia się podobnie - towarzyszą im dolegliwości bólowe zwiększone po wysiłku fizycznym oraz podczas czynności angażujących mięśnie dotkniętego obszaru, uczucie ciągnięcia w okolicy przepukliny oraz miększe lub twardsze guzki i uwypuklenia.
Jak leczyć przepukliny?
Metoda leczenia przepukliny powinna zostać dobrana indywidualnie do pacjenta na podstawie rodzaju przepukliny, wyróżniamy:
— przepuklina odprowadzalna, przy której zawartość worka przepuklinowego wraca samoistnie do wnętrza ciała (np. podczas leżenia) lub można ją z powrotem wepchnąć do jamy brzusznej,
— przepuklina nieodprowadzalna - taka, której nie można odprowadzić do wnętrza,
— przepuklina uwięźnięta - taka, przy której stopniowo dochodzi do zaburzeń krążenia,
— przepuklina zadzierzgnięta – rodzaj przepukliny o najwyższym stopniu zagrożenia życia pacjenta. Dochodzi tutaj do niedrożności i niedokrwienia narządu znajdującego się we wnętrzu przepukliny, a w konsekwencji nawet do martwicy.
Jeżeli przepuklinę da się swobodnie odprowadzić do wnętrza jamy brzusznej, pacjent pozostaje pod obserwacją i musi regularnie uczęszczać na kontrole w poradni chirurgicznej. Oprócz tego zaleca mu się zmianę diety, utratę masy ciała w przypadku nadwagi, porzucenie palenia tytoniu oraz unikanie forsownego wysiłku fizycznego i czynności zwiększających ciśnienie w jamie brzusznej oraz stosowanie pasa przepuklinowego.
W innych przypadkach przepuklina wymaga leczenia operacyjnego. Podstawową metodą leczenia większości przepuklin jest zabieg operacyjny, którego celem jest zlikwidowanie przepukliny, czyli odprowadzenie jej do jamy brzusznej lub całkowite usunięcie jej zawartości, a następnie zszycie osłabionego miejsca. Można też przeprowadzić zabieg metodą laparoskopową - polega on na umieszczeniu w miejscu powstania przepukliny siatki z tworzywa przez niewielkie nacięcia w skórze. Metoda ta jest mało inwazyjna, a także nie wymaga długiego okresu rekonwalescencji. Zastosowanie nowoczesnych metod zabiegowych sprawia, iż nawroty przepukliny występują jedynie w 1-2% przypadków.
